محله گلشور؛ قطب خرید مشهد است

تاریخچه

وقتی از محله گلشور نام می‌بریم، بسیاری از قدیمی‌های شهر به‌یاد گورستان قدیمی مشهد می‌افتند. اما جالب اینجاست، محدوده‌ای که در گذشته گورستان گلشور بوده، در محله گلشور امروزی قرار ندارد. بر اساس تقسیم‌بندی‌های شهری، اکنون بوستان بهشت که روی گورستان گلشور ساخته شده است، در محله کوی مهدی قرار دارد.

البته نام گلشور قدمتی دیرینه‌تر دارد و فقط به یک گورستان خلاصه نمی‌شود. بنا به کتاب «جغرافیای تاریخی شهر مشهد»، نوشته مهدی سیدی، روستای گلشور جزئی از مزرعه بزرگ «کلشان» یا «گلشهر» بوده؛ اما دست‌کم از اواخر سده دوازده قمری به‌نام گلشور یا گلشوران شهرت یافته است.

بنا به کتاب «تاریخ شهر مشهد»، نوشته مهدی سیدی، احمدشاه درانی افغان در آخرین حمله به مشهد (حدود سال ۱۱۸۳ قمری) سپاهش را در «گلشور واقع در دو فرسنگی شهر مشهد» فرود آورد. البته اعتمادالسلطنه در «مطلع‌الشمس» ضمن نقل همین خبر نام آن موضع را گلشوران نوشته است.

باتوجه‌به هم‌جواری گلشور با مزرعه تاریخی کلشان (از موقوفات اولادی میرزا محسن رضوی در سال ۱۰۵۳ قمری) احتمال بسیار می‌رود که گلشور نیز جزئی از همان مزرعه بوده و همانند بخش مهم آن که اکنون به گلشهر (در منطقه ۵ مشهد) شهرت یافته است، این بخش هم به گلشور شهره شده باشد.

با اینکه گلشور نامی قدیمی است، از سال ۱۳۹۵ نام محله شده است. پیش از آن، این محدوده «فردوسی» نام داشت. دلیل این نام‌گذاری نیز به وجود بازار فردوسی در این محدوده برمی‌گشت، اما از سال ۱۳۹۵ محله فردوسی به گلشور تغییر نام داد.

بافت

محله گلشور ۵۵ هکتار وسعت دارد و در هر هکتار آن ۲۸۴ نفر سکونت دارند که پنج‌برابر میانگین شهری مشهد و نشان‌دهنده تراکم شدید جمعیت در این محله است. ۷۴ درصد زمین‌های محله گلشور به خانه‌های مسکونی تعلق دارد و بعد از آن مغازه‌های تجاری و پارک و فضای سبز قرار می‌گیرند.

به‌دلیل فراوانی مغازه‌های تجاری می‌توان گفت محله گلشور از قطب‌های خرید مشهد است و زائران و مجاوران بسیاری به آن تردد می‌کنند. بیشتر ساختمان‌های محله گلشور دو تا چهارطبقه هستند. این محله بافتی سنتی و مذهبی دارد.

دسترسی

محله گلشور به خطوط مترو دسترسی ندارد. بر اساس نقشه خطوط مترو مشهد، هیچ‌یک از خطوط چهارگانه در آینده نیز از این محله پرتردد نخواهد گذشت. بولوار‌های نبوت، مفتح و امت مسیر تردد خودرو‌های این محله به سایر نقاط شهر هستند. پراکندگی خطوط اتوبوس در این محله نسبتا مطلوب است و از هر نقطه این محله به‌طور میانگین تا ایستگاه اتوبوس ۱۴۳ متر راه است.

امکانات فرهنگی و رفاهی

• مجتمع بزرگ بازار فردوسی در محله گلشور از مراکز گردشگری مشهد است و مخاطبانی از سراسر شهر و کشور دارد.
• بخشی از خیابان وحید که در محله گلشور قرار دارد، یکی از بازار‌های بزرگ تولید و فروش کیف مشهد است.
• پارک نهضت در محله گلشور که فاصله کمی با پارک امت و پارک گلشور دارد، یک مجموعه فضای سبز مطلوب را در این بخش شهر پدید آورده است.
• بیمارستان امام‌حسین (ع) و درمانگاه عمومی سپهر شرق فضا‌های درمانی محله گلشور هستند.

حدود جغرافیایی

محله گلشور در میانه شرقی مشهد قرار دارد. این محله شکلی ذوزنقه‌ای دارد و از شرق و شمال به بولوار نبوت، از غرب به خیابان وحید و از جنوب به بولوار شهید مفتح محدود می‌شود.

محله‌های کوی مهدی، تلگرد، وحید، طلاب و ایثار در همسایگی محله گلشور قرار دارند.